Ayak Terlemesi ve Kokusu

Ayak kokusu insanların ayaklarını etkileyen bir vucüt kokusu tipidir.Ayak kokusu çok kötü koku olarak bir çokları tarafından dikkate alınmaktadır.Ayak kokusu birkaç saatde özellikle yeterli havalandırma olamayan çorap ve ayakkabılardan meydana gelmektedir.Çünkü insan ayağı sıklıkla ter bezleriyle kaplıdır(daha büyük ayağa sahip olanlar daha fazla terlerler)ayakların aşırı derecede terlemesinin nedeni budur.Bu terleme ve sıcaklık sürekli çoğalan bakteriler ve mantarlar (fungiler)için ideal şartları sağlamaktadır.
Enteresan olan,sadece Bakteri ve mantarların varlığı kokunun kaynağı olmamasıdır.Tersine bakteriler ölmüş deri hücrelerini ve ortamdaki nemi(teri)tüketmektedirler.Bakteriler bu ürünleri artık materyallere dönüştürürler.İşte bu artık materyaller ayak kokusunun asıl nedenidir.

Fiziksel aktiviteler artığında, ayak terlemesi bakteriyel büyüme ve bakteri artık ürünlerinin tümü artmaktadır.Bu durum kokunun şiddetini artırmaya neden olmaktadır.Ayaklardaki kıllar, özellikle parmaklar üzerindeki,bakterilerin daha etkili olmaları için özel bir ortam sağlamaktadır.Bu durum daha fazla kokunun oluşmasını da sağlamaktadır.

Çoraplar ayaklarla doğrudan temas halinde olmasından dolayı , çorapların bileşimi ayak kokusunun niteliği üzerinde bir etkiye sahiptir.

Polyester ve nylon çorapların üretilmesinde çok kullanılan tekstil ürünleridir.Ancak bu sentetik polimerler pamuk kadar havalandırma sağlayamazlar.Böylece polyesterden ve nylondan üretilen çoraplar giyildiğinde terleme oranı artmaktadır.Böylece ayak kokusu çoğalmaktadır. Çoraplar ayaklardan oluşan terlemyi çok miktarda absorbe ettiklerinden ,çorapsız olarak ayakkabı giyildiğinde ayakla temas eden terin miktarı artar ve kokuya neden olan bakteriyel aktivite artmaktadır.
Ayak kokusunun tipi yoğun nahoş koku olarak belirtilmiştir.(bazıları peynir kokusu olarakda tanımlamaktadır)Malt sirkesi gibi koktuğunu da bildirmişlerdir.Ancak bazen de amonyak gibi kokmakta olduğu bilinmektedir.Ayak kokusunun ana nedeni

brevibakterileri(Brevibacteria,Maya bakterileri) olarak düşünülmektedir.Bu bakteriler ayak üzerindeki ,özellikle parmak aralarında ve taban üzerinde oluşmuş,ölmüş deriyi sindirirerek sülfür kokusuna sahip amino asit ,metiyonin ,metanetiyole (amino acid,methionine ve methanethiol )dönüştürürler.Brevibakterileri aynı zamanda Limburger,Bel Paese,Port du Salut ve Muenster gibi peynir çeşitlerinin karekteristik keskin kokulu(keskin ekşi kokusu)gibi nahoş kokuları vermektedir.Buna ek olarak propiyonik asit (propanoic acid)aynı zamanda ayak ter örneklerinde bulunmuştur.
Bu asit propiyonik bakterileri tarafından amino asitlerin parçalanma ürünüdür.Propiyonik asid, kimyasal yapı olarak ve koku karekteristik özelliği gibi fiziksel özellikleri yönüyle asedik aside benzerdir.Buda ayak kokularını çoğu kişiler tarafından sirke kokusuna benzetmelerini açıklamaktadır.

İzovalerik asit (isovaleric acid)3-methyl butanoic asid Staphylococcus epidermidis bakterisinin faaliyetleri sonucu olarak ayak kokusunun diğer kaynağıdır.Bu bakteri bazı peynir tiplerinde mevcuttur.

En eski ayak deodorantlar arasında allspice (yeni bahar bitkisi)gibi aromatik bitkiler vardı.19 yy da Rus askerleri botlarına koruma için yerleştirirlerdi. Pudra ve aktifleşmiş odun kömürünün çoğu tipleri Odor Eaters gibi ayak kokusuyla mücadele etmek amacıyla geliştirilmiştir.Ayak kokusuyla mücadelelerde antimikrobiyal çorap, antimikrobiyal sprey ve diğer antimikrobiyal ürünler kullanılmaktadır.

İnsanlar büyüdükçe onların istenmeyen ayak kokusu ciddi rahatsızlıklar vermektedir. Bu nedenle batı ülkelerinde ayakkabılar günün büyük kısmında giyilir,çoğu insanlar ayakkabıları çıkarmaktan kaçmışlardır. Bu bir çelişkidir. Çünkü ayak terlemesini azaltmanın en etkili yolu ayakkabıları çıkarmaktır. Ancak sorun ayak cildinden kaynaklandığı düşünülürse bunun ne kadar anlamsız olduğu görülebilir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir